piątek, 6 grudnia 2019

Klucz do Biblii - Wilfrid J. Harrington

Wracam po dłuższej przerwie wypełnionej fascynującą lekturą. Ten tom znaleziony gdzieś w zapomnianym kącie sklepu charytatywnego to potężna dawka wiedzy na temat Pisma Świętego.
Trochę trudno tu mówić o recenzji, gdy głowa jeszcze kipi od ilości zdobytych informacji. Solidna naukowa pozycja prowadzi nas w świat opisany na kartach świętej księgi. Począwszy od zarysu dziejów Ludu Wybranego poznajemy tło i motywacje poszczególnych ksiąg
Po osadzeniu historycznym możemy dowiedzieć się jak powstawały księgi, w jakim okresie, analizowane są rodzaje literackie, odniesienia do bieżących i przeszłych wydarzeń, cele napomnień i proroctw, różnice w mentalności hebrajskiej i hellenistycznej. Sięga się tu nawet - co do metody - do dorobku biblistów protestanckich. Autor zestawia różne metody analizy, ich rozwój historyczny, odmienne stanowiska badaczy. Bardzo pomocne są opisy stosowanych symboli, które wskazują np. na władców krain ciemiężących Izrael. 
Intrygująca lektura, czasem nieco żmudna - bo traktująca o odległej krainie i ludziach osadzonych w zupełnie innych ramach światopoglądowych niż te, które znamy - ale też czasem fascynująca niczym powieść, gdy poznajemy np. burzliwe dzieje Powstań Machabejskich.
Autor dokładnie analizuje też problem zestawienia Starego i Nowego Testamentu w ramach jednej krytyki, śledzi stanowiska badawcze, pokazuje jak NT staje się wypełnieniem proroctw i pism ST. Dogłębne spojrzenie na Ewangelie, Dzieje i Listy pokazuje nam myśli przewodnie zarówno Ewangelistów, jak i św. Pawła, ich osadzenie w konkretnej kulturze, ich metodach i jak chcieli dotrzeć do poszczególnych grup społecznych i etnicznych. Wskazuje też źródła z jakich czerpali autorzy tych ksiąg, prace redakcyjne, szczegółowo tłumaczy pseudonimowość np. listów. Na koniec analizując pisma św. Jana, będące wypełnieniem literackim tego, do czego dążyli pozostali ewangeliści i  ukazuje bardzo ciekawe i szczegółowe tło Apokalipsy.
Mając w pamięci, że Biblia powstawała stopniowo, możemy też poznać początki kształtowania się wspólnot chrześcijańskich, ich problemów i tego jak ich sytuacja wpływała na tworzenie się Biblii - i samo Pismo na ich życie.
Dzięki tym wszystkim zabiegom Pismo Święte znajduje mocne osadzenie w konkretnych okolicznościach i społecznościach, faktach, odniesieniach historycznych. Mamy niezbędny bagaż faktów, ale i wiedzę o tym JAK czytać Pismo, uwzględniając wszystkie te czynniki ale przede wszystkim CEL i zamysł poszczególnych ksiąg. Nie streszcza nam biblijnej historii, ale daje narzędzia dla lepszego jej zrozumienia.
Wspaniałe znalezisko, gorąco polecam wszystkim, którzy chcieliby dobrze przygotować się do lektury Pisma Świętego.