| Autor: | Zbigniew Wawer |
| Tytuł: | Monte Cassino. Walki 2 Korpusu Polskiego |
| Wydawnictwo: | Bellona |
| ISBN: | 9788311115194 |
| liczba stron: | 448 |
Tytuł książki jest dosyć zwodniczy, gdyż treść obejmuje tworzenie armii gen. Andersa i jej ruchy poprzedzające walki we Włoszech. Autor odwołuje się do ogromnej liczby źródeł - zarówno pisanych, jak i świadectw uczestników bitwy. Szerokie opracowanie historyczne tematu jest bardzo wymagające dla czytelnika, mnogość nazwisk, drużyn, kompanii, batalionów, terminów dziennych i godzinowych powoduje, że trzeba wytężać wyobraźnie przestrzenną by śledzić ruchy poszczególnych oddziałów, a także zwracać dużą uwagę na chronologię zarówno ogólnego rozwoju sytuacji, jak i współdziałania wojsk. Wawer przywraca pamięć o naszych bohaterach na zlekceważonym przez USA (za poduszczeniem ZSRR) froncie włoskim, nie czyni tego jednak z napuszeniem. Obraz jaki dostajemy jest do bólu realny, wręcz czuć pot, krew, proch i spaliny, słychać krzyki rannych i umierających na włoskiej ziemi - bohaterów, których Autor wymienia z nazwiska, pokazując jednostkowy trud, wiarę i nadzieję na wyzwolenie Ojczyzny. Poznajemy szczegóły pracy lekarzy, posługi kapłanów, zabezpieczenia logistycznego, wysiłki gońców, sanitariuszy, saperów i amunicyjnych. Widzimy błędne decyzje i założenia poczynione w poprzednich fazach bitwy. Lektura jawi się jak ta skrwawiona, górzysta okolica - posuwanie się naprzód jest trudne i wymaga wytrwałości.
Normalny kraj czci swoich bohaterów. Na szczęście morze polskości wzbiera - szkoła im. Żołnierzy Wyklętych w Radzyniu Podlaskim, piękna tradycja historycznych opraw na meczach i wsparcie przez organizacje kibicowskie inicjatyw historycznych - jak chociażby Dnia Żołnierzy Wyklętych, uhonorowanie przez Kamila Stocha polskich lotników to tylko pierwsze z brzegu przykłady. Oszczercze filmy i książki zbierają złe recenzje, a Kuklińskiego można już nazywać bohaterem . Polacy chcą znać swoją historię i być wdzięczni tym, dzięki którym mogą żyć na polskiej ziemi we własnym kraju. W tym kontekście książka Wawera jest lekturą ważną - uczy, krzewi pamięć i raduje serce z każdym zdobywanym metrem frontu na włoskiej ziemi.
Czas na lekki oddech - "Rycerz lata" Jima Butchera.